Mạch máu nuôi dưỡng cho tim gọi là động mạch vành. Bệnh động mạch vành là bệnh lí gây nên do lòng động mạch vành bị hẹp không thể cung cấp đủ máu cho tim hoạt động. Nguyên nhân thường do xơ vữa động mạch. Biểu hiện chính đó là cơn đau thắt vùng ngực dữ dội, điện tim bất thường và có thể có tăng men tim. Stent (còn gọi là giá đỡ) thường là khung kim loại được xếp gọn bao bọc quả bóng ở bên trong. Đặt stent mạch vành giúp giải quyết vị trí tắc nghẽn của dòng máu trong động mạch vành, nhưng không giúp điều trị được tình trạng xơ vữa động mạch. Chính vì vậy sự tắc nghẽn mạch vành có thể tiếp tục xảy ra trên những vị trí khác của động mạch vành nên sau khi đặt stent mạch vành người bệnh phải được chăm sóc và điều trị tránh tái phát bệnh.

Stent động mạch vành làm bằng kim loại, chính vì vậy nó sẽ tồn tại vĩnh viễn trong lòng động mạch vành (trừ stent tự tiêu sẽ tiêu biến sau 2 năm). Thông thường stent sẽ ổn định động mạch vành rất lâu (10-15 năm) tuy vậy nếu bệnh nhân và bác sĩ kiểm soát không tốt các yếu tố gây xơ vữa động mạch vành thì thời gian trên sẽ giảm xuống (có thể chỉ còn vài tháng). Các yếu tố có thể gây nên tái hẹp stent: Hút thuốc lá, ăn nhiều dầu mỡ, không tuân thủ uống thuốc, kiểm soát không tốt bệnh lí đái tháo đường, tăng huyết áp hay rối loạn lipid máu kèm theo, lối sống tĩnh tại ít vận động,…Chính vì vậy, bệnh nhân cần phải tuân thủ nghiêm ngặt việc uống thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ cũng như thực hiện một lối sống lành mạnh.

Chế độ ăn uống sau đặt stent mạch vành:

Sau phẫu thuật nếu chán ăn thì nên chia nhiều bữa trong ngày. Không nên ăn quá no vì gây hiện tượng chèn ép cơ hoành, nhịp tim sẽ tăng hơn bình thường.

Tránh tất cả các loại đồ uống có cà phê và cồn và giảm lượng muối ăn.

Cấm hút thuốc lá và ngồi gần người hút thuốc lá.

Giảm bánh kẹo, socola, bánh ngọt, bánh quy nhiều đường.

Giảm cân nếu có tình trạng thừa cân béo phì.

Ăn nhiều rau xanh, hoa quả và ngũ cốc thô là những loại hạt còn lớp vỏ lụa bên ngoài, ăn cá thường xuyên.

Chế độ ăn giàu chất xơ tránh táo bón.

Chất đạm (Protein): Nên ăn lượng vừa phải thịt nạc, thịt gà bỏ da, trứng, đậu phụ; mỗi tuần nên ăn 2 bữa có các loại cá như cá hồi, cá thu hoặc cá mòi để cung cấp cho cơ thể nhiều chất béo omega-3 có lợi cho tim. Ngoài ra, cần tránh thịt có màu đỏ như thịt bò, thịt chó… để tránh làm tăng cholesterol và làm nặng thêm tình trạng xơ vữa mạch vành.

Chất béo: Nên sử dụng chất béo dễ tiêu (chất béo chưa bão hòa) như dầu thực vật (dầu ô liu, hướng dương, dầu cải…) hoặc từ các loại hạt, bơ, dầu cá; hạn chế tối đa mỡ động vật, đồ ăn nhanh, da các loài động vật.

Chất xơ: Bổ sung vào thực đơn nhiều trái cây tươi và rau xanh.

Nước lọc: Uống nhiều nước (trừ bệnh nhân suy tim nặng) và hạn chế chất kích thích, đồ uống có đường. Nên uống 8 - 10 li nước mỗi ngày để tăng đào thải chất cản quang sử dụng khi can thiệp. Ngoài nước, bệnh nhân cũng nên uống sữa ít béo, sữa chua, sữa không đường hoặc tốt nhất là uống sữa đậu nành.

Vận động sau khi đặt stent

Sau thủ thuật, người bệnh vẫn có thể hoạt động bình thường.

Nên tập thể dục đều đặn, gắng sức vừa phải, hạn chế ra đường khi thời tiết lạnh.

Người bệnh không nên lái xe hoặc đi đường xa, không nên quan hệ tình dục trong 2 tuần sau khi thực hiện thủ thuật. Sau này không nên tham gia những hoạt động thể lực mạnh.

Nên đi bộ nhẹ nhàng 30 - 60 phút mỗi ngày tùy vào tình trạng sức khỏe.

Tập dưỡng sinh rất thích hợp với người bệnh sau khi đặt stent, giúp người bệnh vừa vận động nhẹ nhàng lại giúp giảm căng thẳng stress.

Thuốc điều trị

- Khi xuất viện, uống thuốc liên tục theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

- Cần khám định kì để điều chỉnh thuốc và tuân thủ thời gian dùng thuốc.

- Tuyệt đối không tự ý bỏ thuốc vì làm tăng nguy cơ tái hẹp stent và tăng tử vong.

Theo BS. Đặng Xuân Thắng / Ngày Mới Online