Về gần đến thị trấn thì cơn mưa rừng bất chợt ào xuống, rất nhanh. Tôi cho xe vào một xưởng cơ khí bên đường trú tạm. Anh chủ xưởng chừng ngoài năm mươi vui vẻ mời tôi uống trà chờ cơn mưa qua. Biết tôi lên dự Liên hoan tiếng hát NCT huyện tổ chức vào sáng hôm sau, anh vui vẻ cho tôi biết: Chị lên đúng chỗ rồi đấy. Ở đây phong trào NCT sôi nổi lắm. Này nhé, hát dân ca, nhảy khiêu vũ, tập dưỡng sinh, sôi động cả các thôn bản. Các cụ không chỉ tự tập cho mình đâu, mà còn thu hút cả lớp trẻ nữa đấy.
Sáng hôm sau, khi tôi đang vòng quanh sân đi thể dục đã thấy mấy bà, mấy chị áo dài dân tộc đang chụp ảnh phía trước hội trường Trung tâm Hành chính huyện. Lại gần hỏi chuyện mới biết các chị là thành viên đội văn nghệ Hội NCT thị trấn Bắc Sơn đi biểu diễn tranh tài, vì có tiết mục đầu nên đến sớm vừa có thời gian chụp ảnh vừa chuẩn bị cho đỡ vội.
Không khí tưng bừng, náo nhiệt khi chúng tôi vào đến hội trường. Các bà, các chị xúng xính trong trang phục váy áo đủ sắc màu đang hối hả nốt phần trang điểm để kịp vào biểu diễn. Nhóm thì màu hoa lá sen, có lẽ múa bài "Làng Sen quê Bác", nhóm lại đồng phục bộ đội hoặc thanh niên xung phong, nhóm trang phục Tày, Nùng, Mông, nhóm áo bà ba cổ khoác khăn rằn, gợi lại hình ảnh quen thuộc thân thương của đồng bào miền Nam…
Khai mạc chương trình Liên hoan Nghệ thuật quần chúng NCT huyện Bắc Sơn lần thứ V năm 2022, bà Dương Thúy Quynh, Trưởng BĐD Hội NCT huyện cho biết: Tham gia Liên hoan có 320 nghệ nhân, diễn viên NCT biểu diễn 49 tiết mục ca múa nhạc của 16 đoàn thuộc Hội NCT các xã, thị trấn. Đây là dịp để các nghệ nhân, diễn viên NCT gặp gỡ, giao lưu, trao đổi học hỏi kinh nghiệm, tham gia sinh hoạt văn hóa văn nghệ lành mạnh, bổ ích; đồng thời khai thác, phát huy khả năng sáng tạo trong hoạt động văn hóa nghệ thuật của NCT. Liên hoan được đón Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Chủ tịch ủy ban MTTQ, Trưởng ban Dân vận Huyện ủy Hoàng Minh Tuyến; Phó Chủ tịch UBND huyện Dương Thị Thép và khách quý Trưởng Ban đại diện Hội NCT huyện Bình Gia Nguyễn Hà Vinh.
"Chúng tôi tổ chức là để các cụ về đây cùng chơi với nhau, động viên, cổ vũ nâng cao đời sống tinh thần, tạo động lực để NCT sống vui khỏe, sôi nổi thi đua đẩy mạnh phong trào văn hóa văn nghệ của NCT ngày càng phát triển, đi vào chiều sâu", bà Quynh chia sẻ.
Những năm qua, Hội NCT các cấp huyện Bắc Sơn luôn được sự quan tâm lãnh đạo chỉ đạo để Hội triển khai hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm công tác, đạt kết quả đáng khích lệ. Toàn huyện có 18 Hội NCT cơ sở (xã, thị trấn), 150 Chi hội. Từ đầu năm đến nay, Hội tuyên truyền vận động kết nạp 567 hội viên mới, nâng tổng số toàn huyện lên trên 8.300 hội viên. Có 681 NCT được chúc thọ mừng thọ theo quy định; 1.369 cụ từ 80 tuổi trở lên và 1.634 NCT từ 60 tuổi đến dưới 80 tuổi được bảo trợ xã hội. Trên 4.400 NCT được khám sức khỏe định kì, trên 3.300 NCT được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe, 7.500 NCT có thẻ bảo hiểm y tế. Chăm lo đời sống tinh thần cho NCT, Hội thành lập 82 CLB văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, thu hút gần 7.500 NCT tích cực tham gia.
Tuy hầu hết là những nông dân quanh năm gắn bó với nương rẫy, vườn rừng, con bò con trâu. Đời sống còn khó khăn, kinh phí hoạt động rất hạn chế. Song khi Hội tổ chức các hội thi, hội diễn hoặc giao lưu trong và ngoài huyện, ngoài việc sinh hoạt định kì, các thành viên CLB lại dành nhiều thời gian luyện tập để hát đều hơn, múa dẻo hơn đẹp hơn. Với đội ngũ cán bộ nhiệt tình, tâm huyết, sáng tạo nên khi triển khai chương trình đều nhận được sự hưởng ứng tích cực từ hội viên. Do vậy, phong trào văn nghệ, thể thao NCT phát triển đến tận chi hội, thu hút cả hội viên, NCT ở vùng sâu vùng xa; trong đó nhiều CLB văn nghệ, dân ca góp phần phát huy vai trò NCT trong bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, truyền dạy cho con cháu và thế hệ trẻ.
Bà Dương Thị Hải, 63 tuổi, hội viên NCT xã Tân Hương làm quen với đàn tính điệu then từ năm 16 tuổi. Bà thích hát những bài ca ngợi Đảng, Bác Hồ. Hôm nay bà mang đến Liên hoan bài hát do chính bà tự biên, tự diễn. Bà bảo, lớp trẻ bây giờ mải làm ăn không có thời gian làm quen với các làn điệu dân tộc, mà các nghệ nhân, NCT hát dân ca ngày càng ít đi. Chính quyền địa phương cần quan tâm phát huy vai trò NCT tham gia bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thông qua các hội thi hội diễn như thế này.
Bà Nguyễn Thị Phượng, Trưởng ban Giám khảo cho biết: Những tác phẩm tham gia Liên hoan đều mang nội dung ca ngợi Đảng, Bác Hồ, ca ngợi đất nước quê hương đổi mới, gương sáng NCT trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các đoàn cũng xây dựng kết cấu chương trình phong phú về thể loại (đơn ca, song ca, tốp ca, múa, khèn…). Một số đoàn đầu tư dàn dựng công phu, luyện lập kĩ lưỡng, trang phục đẹp đậm đà bản sắc dân tộc, chất lượng nghệ thuật biểu diễn cũng nâng lên rõ rệt so với các kì liên hoan trước.
Giải thưởng giản dị và khiêm tốn, tổng cộng các giải thưởng chỉ 11,5 triệu đồng, song nét mặt ai cũng hân hoan, phấn khởi. Bà Quynh cho tôi biết thêm: Chỉ là tạo chỗ để các cụ chơi với nhau thôi mà. Kinh phí giải thưởng lấy từ Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCT huyện; còn các đoàn cơ sở thì UBND xã, thị trấn hỗ trợ xe và kinh phí ăn uống. Mỗi người góp sức một chút là chúng ta có sân chơi vui cho các cụ rồi. Đồng bào các dân tộc và NCT trong huyện yêu văn nghệ lắm, nhất là các ca khúc cách mạng và làn điệu dân ca Sli dân tộc Nùng; hát lượn, hát then đàn tính dân tộc Tày, hát ví dân tộc Dao, múa khèn Mông… Và cứ khi có chương trình do NCT biểu diễn thì hội trường đông kín khán giả, không chỉ NCT mà có cả thanh niên, thiếu niên đến chung vui, cổ vũ.
Liên hoan nghệ thuật quần chúng NCT huyện Bắc Sơn khép lại, một lần nữa khơi dậy niềm yêu ca hát, yêu các làn điệu dân ca dân tộc của quê hương trong NCT và con cháu họ. Hơn thế, đây còn là bằng chứng sinh động thể hiện tinh thần vượt khó đẩy mạnh phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao NCT ở huyện miền núi xa xôi này. Thật đáng trân quý và ngưỡng mộ!
Theo Bài và ảnh: Thanh Hà / Ngày Mới Online